Eş Sıcaklık Eğrisi (İzoterm);Yeryüzünde sıcaklığı eşit olan noktaları gösteren eğrilerdir.
Güneş ışınları yeryüzünde her noktaya aynı şartlar altında gelmediği için her yerde sıcaklık eşit değildir. Bir bölgenin sıcaklığı çeşitli etkenlere bağlı olarak değişir. Güneş ışınlarının atmosfer içinde aldıkları yol uzadıkça o bölgenin sıcaklığı azalır. Çünkü ışınların bir miktarını atmosfer tutar.
Güneş ışınlarının bir noktaya geliş açıları da sıcaklık üzerinde değişiklik yapar. Işınlar ne kadar dik gelirlerse, orası o kadar çok ısınır.
Aynı şartlar altında karalar denizlerden çok daha çabuk ısınırlar, dolayısıyla, daha sıcak olurlar. Fakat daha çabuk da soğudukları için güneş ışınları azalınca daha soğuk olurlar. Bu yüzden karalarla denizler hep farklı sıcaklıklardadır. Kara ve deniz iklimleri arasındaki farklar bu olaylardan doğar. Bundan başka, atmosferin içindeki su buharı da, ısınma dolayısıyla, sıcaklık değişmelerine yol açar.
İşte bu çeşitli sebepler yüzünden yeryüzünde her yerin sıcaklığı değişiktir. Sıcaklığın dağılışını incelemek için “eş sıcaklık (izoterm) eğrileri” hazırlanır. Bu eğriler, sıcaklığı eşit noktaları harta üzerinde birleştirerek elde edilir.
Eş sıcaklık eğrilerini çizerken ortalama sıcaklıklar göz önünde tutulur. Bir yerin ortalama sıcaklığı, ele alınan zaman birimine göre, çeşitli olabilir. Genel olarak, günlük, aylık, yıllık sıcaklık ortalamaları kullanılır. Bu ortalamalara göre eş sıcaklık eğrileri de günlük, aylık, yıllık olurlar.
Eş sıcaklık eğrileri başka bir şekilde de ikiye ayrılırlar:
1. — Bulunan ortalama sıcaklıklar, olduğu gibi, harta üzerine yazılır, eş sıcaklık eğrileri çizilir.
2. — Sıcaklıklar deniz seviyesine indirgendikten sonra harta üzerine yazılır. Bilindiği gibi, deniz seviyesinden yükseldikçe sıcaklık düşer. Bu düşme, her 100 metrede yarım derecedir. O halde, deniz seviyesinden yüksek olan bir yerin ortalama sıcaklığı ölçüldükten sonra oranın yüksekliğinden doğan sıcaklık düşmesini bu ortalamaya eklemek gerekir. Bu işleme «sıcaklığı deniz seviyesine indirgemek» denir.
Coğrafya incelemelerinde her iki çeşit eş sıcaklık eğrileri de kullanılır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder