Erzurum Kongresi, Önemi, Alınan kararlar ve sonucu nelerdir ? 23 temmuz 1919

Normal şartlarda 10 temmuz tarihinde yapılması gereken kongre bazı gecikmeler nedeniyle 23 temmuz tarihinde yapılabilmiştir.Erzurum kongresinin yapılış amacı hem doğu illerini de milli mücadeleye katmak hemde bir yol çizmektir. bu kongre neticesi de bir cemiyet kurulmuş ve başkanlığına Mustafa Kemal seçilmiştir.

Erzurum kongresi toplanışı ve amacı bakımından yerel bir kongre olsa da alınan kararlar neticesinde ulusal bir kongre niteliği taşımaktaydı. Bu kongrede ilk kez milli sınırlardan söz edilmiştir. aynı zamanda Milli sınırlar içerisinde vatan bir bütündür parçalanamaz sözü de bu kongre kullanılmıştır.


Erzurum kongresi sonucunda alınan kararlar şöyledir :
Her türlü yabancı işgaline ve müdahalesine karşı millet hep birlikte direniş ve savunmaya geçecektir.

İstanbul Hükûmeti vatanın bağımsızlığını sağlayamazsa geçici bir hükûmet kurulacaktır. Bu hükûmet milli kongre tarafından seçilecektir. Kongre toplanmamış ise, bu seçimi Temsilciler Kurulu yapacaktır.

Kuva-yi Milliye'yi etkili, milli iradeyi hakim kılmak esastır.

Azınlıklara siyasi hakimiyetimizi ve sosyal dengemizi bozacak ayrıcalıklar verilemez. Ancak bu vatandaşların canları, malları ve ırzları her türlü saldırıdan korunacaktır.

Manda ve himaye kabul olunamaz.

Milli irade ve toplanan ulusal güçler padişahlık ve halifelik makamını kurtaracaktır.

Mebuslar Meclisi'nin derhal toplanmasına ve hükûmetin yaptığı işlerin milletçe kontrolüne çalışılacaktır.

Kongrenin önemi nedir ? 

1- Manda ve himaye reddedilerek ilk kez ulusal egemenliğin koşulsuz olarak gerçekleştirilmesine karar verilmiştir.

2- İlk kez milli sınırlardan bahsedilmiş ve Mondros Ateşkes Antlaşmasının imzalandığı anda Türk vatanı olan topraklarının parçalanamayacağı açıklanmıştır.

3- Toplanış şekli bakımından bölgesel olmasına karşın aldığı kararlar bakımından milli bir kongredir.

4- İlk defa geçici bir hükümetin kurulacağından bahsedilmiştir.

5- Erzurum Kongresi Sivas kongresine bir ön hazırlık çalışması niteliğindedir.

6- İlk kez başkanlığını Mustafa Kemal'in yaptığı dokuz kişilik bir Temsil Heyeti oluşturuldu. Bu Temsil Heyeti bir hükümet gibi görev yapacaktır. ( Temsil Heyeti'nin görevi TBMM'nin açılmasına kadar devam edecektir)

7- Erzurum Kongresinin bir önemi de Batı Anadolu'da Yunan kuvvetlerine karşı mücadele eden Kuva-yi Milliye üzerinde büyük moral etkisi yaptı.

8- Erzurum Kongresi Mustafa Kemal'in sivil olarak görev aldığı ilk yerdir.