AİLEMİN TARİHİ
Anne ,baba ve çocuklardan oluşan topluluğa aile denir.
Kan ya da evlilik yoluyla birbirine bağlı olan insanlara akraba (hısım) denir.
Her ailenin bir geçmişi vardır. Aile ,kökleri geçmişe doğru uzanan toplumsal bir kurumdur. Ailelerin geçmişi evlilikler ,akrabalık ilişkileri ,doğumlar ,ölümler ve göçlerden oluşur.
Hepimiz ,ailemizde geçmişte kimlerin yaşadığını merak ederiz.
Aile tarihini oluşturmanın bir yolu da ailemizin soyağacını oluşturmaktır.
Bir ailenin kökenini gösteren ağaç şeklindeki tabloya soy ağacı denir. Soy ağacı “ şecere ” olarak da adlandırılır.
Tarih
Geçmişte yaşanmış önemli olayları yer ve zaman göstererek anlatan bilim dalına tarihdenir.
Sözlü tarih
Belli bir olayı yaşamış veya buna tanıklık etmiş kişilerin yaşadıklarını sözlü olarak anlatmalarına sözlü tarih denir.
Yazılı tarih
Tarihi bilgilerden ,belgelerden yararlanılarak yazılan tariheyazılı tarih denir.
* İlk yazıyı M.Ö. 3200 yıllarında Sümerler buldular.
* Eski mısırlıların kullandığı yazıya hiyeroglif denir .
* Türkler dahil bir çok ülkenin kullandığı alfabeye Latin alfabesidenir. Yurdumuzda ,1 Kasım 1928 tarihinde ,Harf İnkılabı ile Arap harfleri yerine Latin harfleri kullanılmaya başlandı.
Aile Tarihi
Aile tarihi, üyesi olduğumuz ailenin ya da seçtiğimiz başka bir ailenin geçmişinin ayrıntılı olarak incelenmesidir.
Aile tarihi hazırlarken genellikle sözlü tarih yöntemi kullanılır.
Sözlü tarih ,belli bir olayı yaşamış veya buna tanıklık etmiş kişilerle söyleşiler yapılmasıdır.
Aile Tarihi Oluştururken
* Sözlü tarih ,
* Kaynaklardan ,
-Fotoğraflar ,
-Mektuplar ,
-Koleksiyonlar ,
-Belgeler ,
-Kıyafetler ,
-Çeşitli ev eşyalarıdır.
Aile Tarihi İle Toplumun
* Çocuk yetiştirme usulleri ,
* Evlenme gelenekleri ,
* Aile ve akrabalık ilişkileri ,
* Ekonomik faaliyetler ,
* Göçlerin nasıl gerçekleştiği ,
* Göç edilen yerlerdeki kurdukları hayatlar,
* Toplumsal değer ve zevklerin değişimi hakkında bilgi edinilebilir.
Örnek 1º :
Okullar açılmıştı. Öğrenciler sınıflarına yeni gelmiş olan Sinem ile tanışıyorlardı.
İçlerin den biri Sinem’e soyadının nereden geldiğini sordu. Bunun üzerine Sinem ,daha önce dedesiyle yaptığı aile tarihi araştırması hakkında bilgi vermeye başladı:
“Ailemin tarihini araştırmak için dedemle görüşmeye karar verdim. Görüşme sırasında kullanacağım ses kayıt cihazı, not defteri, kalem gibi eşyaları hazırlayıp dedemin yanına gittim. Anlattığına göre dedem Elazığ’da doğmuş. Dedemin dedesi kahve işletiyormuş. Bu nedenle 1934 yılında Soyadı Kanunu kabul edildiğin de
“ Kahveci” soyadını almış. Dedem, dedesinin Kurtuluş Savaşı’na katıldığını da anlattı. Hatta bana dedesine ait İstiklal Madalyası’nı gösterdi. Dedemin madalyayı tutarken elleri titriyordu ama yüzündeki gurur görülmeye değerdi.”
Sözlü Tarih Basamakları
* Görüşme yapılacak kişinin belirlenmesi ,
* Soruların belirlenmesi ,
* Görüşme sırasında kullanılacak araç ve gereçlerin hazırlanması ,
* Görüşme yerinin ve zamanının belirlenmesi ,
* Görüşmenin yapılması ,
* Görüşme kayıtlarının düzenlenerek rapor haline getirilmesi.
KÜLTÜREL ZENGİNLİĞİMİZ
Bir milletin tarihsel gelişme süreci içinde meydana getirdiği maddi ve manevi değerlerin bütününe kültür denir.
Bir toplumu diğer toplumlardan ayıran kültürel değerlere milli kültür denir.
Bir milletin en değerli varlıklarından biri kültür öğeleridir. Bizler bu öğeleri tanımalı, yaşatmalıyız. Bu, millet olarak kimliğimizi korumak için gereklidir.
Atatürk, millî kültürün korunması ve gelişmesine çok önem vermiştir. Bunun için;
Türk dilinin, bilim ve kültürünün gelişmesi için, Harf İnkılabı yapmıştır.
Her yaştan insanın okuma yazma öğrenmesi için, okuma yazma seferberliği başlatmıştır.
Atatürk’ün emriyle Türk Tarih Kurumu ve Türk Dil Kurumu kurulmuştur.
Atatürk, millî kültürümüze ait eserlerin korunması ve yeni kuşaklara aktarılması için müzeler kurulmasını sağlamıştır.
Atatürk “Millî kültürümüzü çağdaş uygarlık seviyesinin üstüne çıkaracağız.” sözleriyle kültürümüzü koruyarak gelişmemizi söylemiştir.
Kültürü Oluşturan Öğeler
Dünyada yaşayan milletleri birbirinden ayıran özellikler vardır. Bu özellikler ,bir milletin kimlik kartı kadar tanıtıcı ve ayırt edici özelliklerdir.
1 – Gelenek ve göreneklerimiz
2 – Halk oyunları
3 – Yemekler ,
4 – Mimari eserler ,
5 – Giyim kuşam ,
6 – Dil,din ,
7 – El sanatları
8 – Yazılı ve sözlü edebiyat ürünleri kültürel ögelerdir.
1 – Gelenek ve Görenekler :
Geçmişten günümüze aktarılan, toplumun benimseyip uyguladığı değerlere gelenek denir.. Ayrıca toplumda uyulması beklenen davranışlardır.
Bir şeyi eskiden beri görüldüğü gibi yapma alışkanlığına görenek denir.
* Büyüklerin ellerini öpme,
* Evlenme töreni,
* Düğünde takı takma,
* Geline kına yapılması,
* Asker uğurlama,
* Sünnet düğünü
2– Mimari Eserler
Geçmişten bugüne gelen;
* Camiler, * Evler, * Hanlar, * Hamamlar, * Saraylar, * Köprüler, * Çeşmelerdir.
3 – El Sanatlarımız
Ülkemizin her yöresi, birbirinden farklı zengin el işlemeleri ile doludur.
* Halı ve kilim dokuma, * Nakışlar, danteller , * Bakırcılık, * Çinicilik, * Ebru sanatı, * Minyatür el sanatları vb.
4 – Dil
Her milletin kendine ait bir dili vardır. Dil sayesinde ,milletlerin oluşturduğu eserler dil sayesinde nesilden nesile aktarılır.
Yazılı ve sözlü eserler ;masallar ,şiirler, tekerlemeler ,atasözleri ,deyimler ,ninniler, bilmeceler ,türküler ,hikâyeler ,gölge oyunu , destanlar yer alır.
* Hz. Mevlana* Keloğlan
* Nasreddin Hoca* Yunus Emre
* Köroğlu* Dede Korkut
* Aşık Veysel* Karacaoğlan
* Neşet Ertaş
5 – Giyim
Geleneksel kıyafetleri en çok halk oyunları ekiplerinde görmekteyiz. Bunun yanı sıra bazı yörelerimizde giyilmeye devam eden ,
* Şalvar, * Entari, * Takke, * Kuşak, * Peştamaldır.
6 – Yemekler
Ülkemizin farklı yörelerine ait yemekler Türk mutfağını dünyaya tanıtan Türk kültürünü yansıtır. Yoğurdu dünyaya Türkler tanıtmıştır. Aynı şekilde ayran da Türklerin dünyaya armağan ettiği bir içecektir.
Kahve ülkemizde yetişmez, ancak pişiriliş şeklinden dolayı “ Türk kahvesi “ dünyaca tanınır.
* Kahve* Lokum
* Baklava* Ayran
* Şalgam* Kebap
* Köfte* Lahmacun
7 – Oyunlar
* Cirit
* Güreş
* Okçuluk
* Binicilik (atçılık)
* Yağlı güreş
Cirit: İki takım olarak, atın üzerinde koşturup, birbirlerine değnek isabet ettirmeye çalışılır. Bu spor güvenlik ve savunma ihtiyacından doğmuştur.
Okçuluk: Kültürümüzün önemli parçalarından biri ok ve yaydır. Ateşli silahların icadından önce savaşlarda kullanılmaktaydı. Okçuluğu ustaca kullanan atalarımız bu sporu dünyaya yaymışlardır.
Güreş:Tarihte güreşle ilgilenen milletler arasında en eskisi Türkler olmuştur. Bu bakımdan dünya milletlerinin dillerinde "Türk gibi kuvvetli" sözü, atasözü haline gelmiştir.
Binicilik (atçılık) : Binicilik en eski ata sporlarımızdan biridir. Eski Türklerde ata "yılkı" adı verilirdi.
Yağlı Güreş : Geleneksel bir spordur. Güreşçiler vücutlarına yağ sürerek güreşirler. Büyük güç ve ustalık gerektirir. Her yıl geleneksel Kırkpınar Yağlı Güreşleri yapılır.
Yağlı güreş terimleri ;
Pehlivan : Güreşenlere verilen isim.
Er Meydanı :Güreşin yapıldığı alan.
Peşrev : Güreşçilerin ısınma hareketine denir.
Cazgır : Yağlı güreşlerdeki tüm pehlivanları seyircilere tanıtan, onları güreşe başlatan kişidir.
8 – Bayramlar
Milli ve dini bakımdan önemli olan günlere bayram denir.
Dinî bayramlarda ziyaretler yapılır. Büyüklerin elleri öpülür. Dargınlar barışır. Akrabalık ve dostluk bağları güçlenir. Küçüklere; şeker, mendil, para verilir.
Millî bayramları da coşku içinde kutlarız. Millî bayramlar birlik ve beraberlik duygumuzu güçlendirir.
9 – Eşyalar
Geçmişte kullanılan eşyaların bazıları günümüzde hala kullanılmakta bazıları da günün şartlarına göre değişime uğramıştır.
* Yayık * Bindallı
* Şalvar * Çeyiz
* Ney * Halı dokuma
* Çinicilik * Tezhip
* Hat * Saz
10 – Halk Oyunları
Müzik eşliğinde ,özel kıyafetlerle özel günlerde toplu olarak sergilenen oyunlara halk oyunları denir.
* Zeybek → Ege Bölgesi
* Halay → Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi
* Horon → Karadeniz Bölgesi
* Bar → Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi
* Hora → Trakya Bölgesi
* Karşılama → Trakya ve Marmara Bölgesi
* Kaşık → İç Anadolu Bölgesi
