HAREKET
Hareket bir varlığın başka bir varlığa göre yer değiştirmesidir. Bir başka deyişle bir varlığın sabit kabul edilen bir noktaya göre yerinin değişmesine hareket denir.
Yer değiştiren varlıklar hareketli, yer değiştirmeyen varlıklar hareketsizdir.
Dünya Güneş etrafında dönme hareketi yapar. Dünya üzerinde hareketsiz duran bir insan Güneş’ten izlendiğinde hareket ediyordur.
HAREKET ÇEŞİTLERİ
Hızlanan Hareket
Bir hareketlinin hızı zamanla artıyorsa hızlanan hareket yapıyor demektir.
Düz yolda yürürken yokuş inmeye başlayan bir insan hızlanan hareket yapar.
Yokuştan aşağı yuvarlana topun hareketi, pistten kalkış yapan uçağın hareketi, kaydıraktan kayan çocuğun hareketi, paraşütle atlayan kişinin hareketi hızlanan harekettir.
Yavaşlayan Hareket
Bir hareketlinin hızı zamanla yavaşlıyorsa yavaşlayan hareket yapıyor demektir.
Düz yolda yürürken yokuş çıkmaya başlayan bir insan yavaşlayan hareket yapar. Fren yapan arabanın hareketi, durağa yaklaşan otobüsün hareketi yavaşlayan harekettir.
Yukarıya doğru atılan bir topun hızı gittikçe yavaşlar, en tepeye çıktığında hızı sıfır olur. Aşağıya düşerken tekrar hızlanır.
Şekildeki bilye kum yığınının tepesine çıkarken yavaşlar, tepeden aşağıya inerken hızlanır ve mavi kutuya çarpıp durur.
Sallanma Hareketi
Bir şeyin belli bir noktadan bir yere bağlı kalmak koşuluyla, o noktanın iki tarafına aynı doğrultuda sürekli olarak yapılan gidip-gelme hareketine sallanma hareketi denir.
Salıncakta sallanan çocuğun hareketi, sallanan sandalyedeki hareket, ipe asılmış çamaşırın hareketi, sarkacın hareketi, el sallayan çocuğun hareketi sallanma hareketidir.
Dönme Hareketi
Sabit bir nokta çevresinde, bir noktadan başlayıp aynı noktaya geri gelme dönme hareketidir.
Dünya’nın Güneş çevresindeki hareketi, akrep ve yelkovanın hareketi, kuyruğunu yakalamaya çalışan kedinin hareketi, rüzgargülünün hareketi dönme hareketidir.
KUVVET
Duran bir cismi harekete geçiren, hareket eden bir cismi durduran, cisimlerin hızında ve hareket yönünde değişimlere neden olan, cisimlerin şeklini değiştiren etkiye kuvvet denir.
Kuvvet bir itme ve çekme olayıdır.
Duran bir cismin bize doğru hareket etmesini istersek cismi çekeriz, karşı tarafa doğru hareket ettirmek istersek cismi iteriz.
El arabasını hareket ettirmek için onu iteriz, kapalı bir camı açmak için onu çekeriz.
Kuvvet uygulayarak her cismi hareket ettiremeyebilir ve cismin şeklini değiştiremeyebiliriz.
Esnek cisimler kuvvetin etkisi kalktığında tekrar eski şekline dönebilirken,
esnek olmayan cisimler eski haline dönemez.
KUVVETİN CİSİMLER ÜZERİEN ETKİSİ
Kuvvetin Hızlandırma Etkisi
Hareket halindeki cisme hareketi yönünde kuvvet uygulanmasıdır.
Kuvvetin Yavaşlatma ve Durdurma Etkisi
Hareket halindeki cisme hareketinin tersi yönünde kuvvet uygulanmasıdır.
Kuvvetin Yön Değiştirme Etkisi
Hareket halindeki cisme hareket yönünden başka bir yönde kuvvet uygulanmasıdır.
Kuvvetin Döndürme Etkisi
Bir cismi sabit eksen etrafında hareket ettiren kuvvettir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder